ΙΣΤΟΡΙΕΣ Alumni - ΣΕΙΡΑ ΠΟΡΤΡΕΤΑ : ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΦΙΛΙΑΣ

Πτυχιούχος του Τμήματος Γαλλικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1981), συνέχισα τις σπουδές και την έρευνά μου στη Γαλλία, ως υπότροφος της Γαλλικής Κυβέρνησης, στο Πανεπιστήμιο Sorbonne Nouvelle (Paris III). Είμαι κάτοχος των διπλωμάτων Maîtrise Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας του Πανεπιστημίου Sorbonne Nouvelle (1982), D. E. A. (Δίπλωμα εξειδικευμένων σπουδών) Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας του Πανεπιστημίου Sorbonne Nouvelle (1983) και Διδάκτορας Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας του Πανεπιστημίου Sorbonne Nouvelle (1986, υπό την επιστημονική διεύθυνση του αείμνηστου Καθηγητή Claude Pichois).

Πέρα από την ολοκλήρωση των αρχικών σπουδών μου στην Ελλάδα και την απόκτηση χρήσιμων γνώσεων και υλικού για τη μετέπειτα πορεία των ερευνών μου, οι σπουδές στη Γαλλία συνέβαλλαν σημαντικά στη μύησή μου στη μεθοδολογία της έρευνας. Το πλούσιο επιστημονικό υπόβαθρο που συναντάται στον τομέα των Ανθρωπιστικών Επιστημών, και ειδικότερα στον τομέα της Φιλολογίας, έπαιξε καθοριστικό ρόλο καθ΄ όλη τη διάρκεια της ακαδημαϊκής μου πορείας, των προσωπικών ερευνών μου (στη μετάφραση και δοκιμιογραφία) και της επιστημονικής διεύθυνσης πτυχιακών και διπλωματικών ερευνών και διδακτορικών διατριβών. Θα ήθελα να τονίσω επίσης την πλούσια πνευματική κληρονομιά που αποκόμισα από την πενταετή παραμονή μου στη γαλλική πρωτεύουσα, με την εξαιρετικά πλούσια καλλιτεχνική και πολιτιστική ζωή.

Από το 1989, διδάσκω σε διάφορα ελληνικά πανεπιστήμια. Σήμερα είμαι καθηγητής Λογοτεχνικής μετάφρασης στο Τμήμα Ξένων γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Τα τελευταία 35 χρόνια συμμετείχα σε πολλά συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και δημοσίευσα μελέτες σε διάφορα ελληνικά και γαλλόφωνα περιοδικά. Το έργο μου επικεντρώνεται στη λογοτεχνική μετάφραση, τη συγκριτική λογοτεχνία, τη γαλλική λογοτεχνία, την ελληνική λογοτεχνία, το θέατρο και το γαλλόφωνο κόσμο. Έχω δημοσιεύσει μεταφράσεις βιβλίων από τα γαλλικά στα ελληνικά και από τα ελληνικά στα γαλλικά. Έχω επίσης συγγράψει δύο δοκίμια. Από το 2019 είμαι μέλος της αρμόδιας Επιτροπής του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας για την απονομή των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνικής Μετάφρασης. Τον Νοέμβριο του 2018, κατόπιν υπουργικής απόφασης της 17ης  Ιουλίου 2018, έλαβα τον τίτλο του Ιππότη του Τάγματος του Ακαδημαϊκού Φοίνικα, ως «αναγνώριση της αφοσίωσής (μου) στην προάσπιση των αξιών της γαλλικής κουλτούρας και του γαλλικού πολιτισμού, αλλά και στην εκπροσώπηση των αξιών του ανθρωπισμού στις οποίες (είμαι) προσηλωμένος ».

Στον τομέα μου στην Ελλάδα, παρατηρείται αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες και ιδιαίτερα για τη λογοτεχνία, τη μετάφραση και τον γαλλόφωνο κόσμο. Νέοι ερευνητές και νέα προγράμματα σπουδών εμπλουτίζουν το ερευνητικό πεδίο παρά τις οικονομικές δυσκολίες που εξακολουθούν να δυσχεραίνουν το έργο της πανεπιστημιακής κοινότητας. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει το βιβλίο και οι εκδόσεις γενικότερα. Στο πλαίσιο αυτό, η καλύτερη δυνατή οργάνωση της πολιτιστικής διπλωματίας (κυρίως όσον αφορά το άνοιγμα σε λιγότερο ομιλούμενες και διαδεδομένες γλώσσες) και η διεθνής συνεργασία, μέσα από τη συνεχή ανάδειξη της Γαλλοφωνίας, καθίστανται ολοένα και πιο απαραίτητες, καθώς καλούνται να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην κατανόηση του Άλλου (της διαφορετικότητας) και στην ενίσχυση της διαπολιτισμικότητας.

Ναι, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια συνεργάζομαι με το Πανεπιστήμιο του Montpellier στο πλαίσιο του Πρωτοκόλλου Συνεργασίας για την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών με συνεπίβλεψη, μεταξύ του Ιονίου Πανεπιστημίου και του Πανεπιστημίου Paul Valery (Τμήμα Ελληνικών Σπουδών).

Σε όσους επιλέγουν να σπουδάσουν στη Γαλλία, θα πρότεινα να τελειοποιήσουν τα γαλλικά τους και να επωφεληθούν από όλες τις γνώσεις και την εμπειρία που προσφέρουν τα γαλλικά Πανεπιστήμια και οι πόλεις όπου βρίσκονται οι εκάστοτε Σχολές. Θα τους συνιστούσα επίσης να ενημερωθούν διεξοδικά για τις μελλοντικές προοπτικές περαιτέρω σπουδών και έρευνας. Και βεβαίως να επωφεληθούν στο έπακρο από την καλλιτεχνική και πολιτιστική ζωή της Γαλλίας. Όσον αφορά την απασχόληση, θα τους συμβούλευα να εξετάσουν τις ευκαιρίες απασχόλησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, να είναι καλά ενημερωμένοι και να κάνουν τη σωστή επιλογή ανάλογα με τις σπουδές και την εξειδίκευσή τους. Επιπλέον, χρειάζεται υπομονή, ικανότητα προσαρμογής και πνεύμα συνεργασίας, διότι η αγορά εργασίας παραμένει ανταγωνιστική στη Γαλλία, όπως και σε άλλες χώρες.