ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΙΝΗΣ ΞΕΝΟΥ

1. Πείτε μας δύο λόγια για τις σπουδές που ακολουθήσατε.

Ξεκίνησα με σπουδές Νομικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Αυτό μου έδωσε μια στέρεη βάση στο δημόσιο και ιδιωτικό δίκαιο. Μετά από 4 χρόνια σπουδών, το Ίδρυμα «Μιχάλης Στασινόπουλος» μου χορήγησε υποτροφία για ένα έτος μεταπτυχιακών σπουδών στο διοικητικό δίκαιο στη Γαλλία μετά από διαγωνισμό που πραγματοποιήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας στην Αθήνα. Ο πρόεδρος του διαγωνισμού, Επαμεινώνδας Σπηλιωτόπουλος, καθηγητής διοικητικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, με συμβούλεψε να υποβάλω αίτηση στο Πανεπιστήμιο Panthéon-Assas ως νικήτρια του διαγωνισμού. Αυτό μου έδωσε την ευκαιρία να εγγραφώ στο ερευνητικό πρόγραμμα Master 2 του γαλλικού πανεπιστημίου, με τίτλο «Droit public approfondi». Στο τέλος του έτους Master 2, το Πανεπιστήμιο Panthéon-Assas μου χορήγησε χρηματοδότηση για την εκπόνηση διατριβής στο γαλλικό και ευρωπαϊκό δημόσιο δίκαιο. Η διατριβή μου, με τίτλο «Les principes généraux du droit de l'Union européenne et la jurisprudence administrative française» («Οι γενικές αρχές του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η γαλλική διοικητική νομολογία») απέσπασε δύο βραβεία: το βραβείο διατριβής του Πανεπιστημίου Panthéon-Assas και το βραβείο Henri Capitant από την Chancellerie des Universités de Paris. Αφού το έργο μου αναγνωρίστηκε από το Conseil National des Universités, διορίστηκα αναπληρώτρια καθηγήτρια Δημοσίου Δικαίου στη Νομική Σχολή του Université Paris-Est Créteil (UPEC). Επί σειρά ετών, δίδαξα επίσης διοικητικό δίκαιο. 

2. Πού βρίσκεστε σήμερα στην καριέρα σας; Πείτε μας για τα ερευνητικά σας ενδιαφέροντα.

Σήμερα είμαι λέκτορας και αντιπρόεδρος του τμήματος δημοσίου δικαίου της νομικής σχολής του UPEC. Το έργο μου επικεντρώνεται στην προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, στο ευρωπαϊκό δημόσιο δίκαιο και, πιο πρόσφατα, στο ευρωπαϊκό ψηφιακό δίκαιο. Ως μέλος του εργαστηρίου MIL (Markets-Institutions-Freedoms), έχω διοργανώσει δύο συμπόσια: το πρώτο για την θέση της γαλλικής διοίκησης στο γαλλικό διοικητικό δίκαιο και το δεύτερο για τον Χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα πρακτικά των δύο συνεδρίων δημοσιεύτηκαν το 2020 από το Institut Francophone pour la Justice et la Démocratie και από την Bruylant-Larcier. Επί του παρόντος προετοιμάζομαι για την Habilitation à Diriger des Recherches (HDR). Στη Γαλλία, το HDR αποτελεί προϋπόθεση για την εισαγωγή στο διδακτικό επάγγελμα και θα μου επιτρέψει να επιβλέπω διατριβές και να συμμετέχω ως εισηγήτρια σε επιτροπές διατριβών. Στο πλαίσιο αυτό, ασχολούμαι με το ζήτημα των θεμελιωδών δικαιωμάτων που παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση στους χρήστες του διαδικτύου, προκειμένου να τους προστατεύσει από τις δραστηριότητες των μεγάλων ψηφιακών πλατφορμών, όπως το Facebook, το Instagram, το Twitter κ.λπ. 

3. Γιατί επιλέξατε τη γαλλική πανεπιστημιακή εκπαίδευση; Τι καθιστά το πανεπιστήμιό σας ξεχωριστό; 

Η συντριπτική πλειονότητα των καθηγητών δημοσίου δικαίου στην Ελλάδα σπούδασε στη Γαλλία. Υπάρχουν ισχυροί δεσμοί μεταξύ ελληνικών και γαλλικών πανεπιστημίων. Αυτοί οι δεσμοί μεταξύ Ελλάδας και Γαλλίας έχουν αναπόφευκτα επηρεάσει τους νέους Έλληνες στην επιλογή των μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών τους. Η υποτροφία του Ιδρύματος Μιχάλης Στασινόπουλος, την οποία απέσπασα το 2007, ήταν ανοικτή μόνο σε Έλληνες που ήθελαν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στη Γαλλία. 

Το πανεπιστήμιό μου, το UPEC, είναι μοναδικό για τέσσερεις λόγους. Πρώτον, αντιμετωπίζει ισότιμα τους Γάλλους και τους ξένους φοιτητές. Ως Έλληνες πολίτες, αισθανόμαστε πολύ ευπρόσδεκτοι στο UPEC. Από το 2025, θα δημιουργηθεί νέα Σχολή Διεθνούς, Ευρωπαϊκού και Συγκριτικού Δικαίου για να υποδεχθεί περισσότερους διεθνείς φοιτητές. Δεύτερον, εστιάζει στην αριστεία και προσφέρει υψηλό επίπεδο διδασκαλίας και έρευνας, ιδίως στο ευρωπαϊκό δίκαιο. Οι Έλληνες, οι οποίοι επενδύουν πλήρως στις σπουδές τους, είναι άριστοι φοιτητές που καταφέρνουν ακόμη και να παρακινούν και να εμπνέουν τους Γάλλους συμφοιτητές τους. Επιπλέον, το UPEC είναι ένα δημόσιο ίδρυμα με πολύ λογικά δίδακτρα για όλους τους Ευρωπαίους πολίτες και είναι επίσης πολύ ανοιχτό διεθνώς, υποδεχόμενο φοιτητές από όλο τον κόσμο. Οι φοιτητές του μπορούν να παρακολουθήσουν διεθνή συνέδρια που διεξάγονται στο UPEC. Έχουν επίσης τη δυνατότητα να μεταβούν εκτός Γαλλίας για παραμονή σε άλλο πανεπιστήμιο - ευρωπαϊκό ή άλλο - μέσω διαφόρων προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών. Τέλος, το UPEC προσφέρει εκπαίδευση που συνδέει τη διδασκαλία με τον κόσμο της εργασίας. Πολλά από τα μεταπτυχιακά μας είναι προγράμματα sandwich: αυτό σημαίνει ότι οι φοιτητές παρακολουθούν μαθήματα στο UPEC και εργάζονται σε ιδιωτικές ή δημόσιες επιχειρήσεις ή δικηγορικά γραφεία. Συχνά καταφέρνουν να υπογράψουν σύμβαση εργασίας στο τέλος της σύμβασης εργασίας τους.

4. Τι συμβαίνει στη Γαλλία στον τομέα σας και γιατί πιστεύετε ότι η διεθνής συνεργασία είναι σημαντική; Συνεχίζετε να έχετε δεσμούς συνεργασίας με την Ελλάδα; Αν ναι, ποιους;

Η διεθνής συνεργασία είναι απαραίτητη για το πανεπιστήμιο. Όσον αφορά την έρευνα, δεν είναι μόνο μια ατομική υπόθεση αλλά συλλογική προσπάθεια. Όλοι οι ερευνητές αντλούν από το έργο των προκατόχων τους προκειμένου να εντοπίσουν σχετικά ζητήματα στον τομέα της ειδικότητάς τους, να εμπνευστούν και να προωθήσουν τον επιστημονικό τους κλάδο. Κατά την άποψή μου, η έρευνα είναι πιο γόνιμη σε ένα συνεργατικό και διεθνές πλαίσιο. Όσον αφορά τη διδασκαλία, οι καθηγητές-ερευνητές που θέλουν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των φοιτητών τους και να τους προετοιμάσουν για τον αυριανό κόσμο της εργασίας πρέπει να είναι εξοικειωμένοι με τις διαφορετικές μεθόδους διδασκαλίας που χρησιμοποιούνται από άλλα διεθνή πανεπιστήμια. Αυτά τα εξωτερικά μοντέλα μπορούν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης για κάθε καθηγητή-ερευνητή.

Το Πανεπιστήμιο Paris-Est Créteil (UPEC) διατηρεί στενούς δεσμούς με την Ελλάδα, ιδίως μέσω του προγράμματος Erasmus, το οποίο μας επιτρέπει να υποδεχόμαστε Έλληνες φοιτητές κάθε χρόνο. Για να εμβαθύνουμε τις σχέσεις μας με τους Έλληνες φοιτητές, φέτος είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω το UPEC, και ειδικότερα τη Νομική Σχολή, σε νέους Έλληνες και τις οικογένειές τους στην Έκθεση βιβλίου που διοργάνωσε το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος τον Φεβρουάριο του 2024. Επί του παρόντος εργαζόμαστε για την ανάπτυξη άλλων συνεργειών μεταξύ του UPEC και των ελληνικών πανεπιστημίων.

5. Τι συμβουλές έχετε να δώσετε σε όσες-όσους σπουδάζουν ή αναζητούν εργασία στη Γαλλία μετά τις σπουδές τους;

Η Γαλλία είναι μια φιλόξενη χώρα για όλους τους Ευρωπαίους και ιδιαίτερα για τους Έλληνες λόγω των ιστορικών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών που υπερβαίνουν τη συνεργασία μεταξύ των πανεπιστημίων. Αυτό που έχω μάθει από τις μέχρι σήμερα σπουδές μου στα γαλλικά ιδρύματα είναι η μεθόδος εργασίας τους. Το γαλλικό πανεπιστήμιο με δίδαξε να εργάζομαι με αυστηρότητα και ακρίβεια. Έτσι, μια συμβουλή που θα μπορούσα να δώσω σε κάποιον που ξεκινάει τις σπουδές του ή την επαγγελματική του ζωή στη Γαλλία είναι να δίνει προσοχή τόσο στο περιεχόμενο όσο και στη μέθοδο. Οι Γάλλοι φίλοι μας εκτιμούν στην δουλειά την αυστηρότητα, την ακρίβεια και, πάνω απ' όλα, είναι μεθοδικοί! Για να είμαι πιο ακριβής, αυτή η απαίτηση όσον αφορά τη μέθοδο ισχύει τόσο για τη συνοδευτική επιστολή που πρέπει να γράψουμε όσο και για ένα σύντομο μήνυμα που στέλνουμε σε έναν συνάδελφο για να οργανώσουμε μια συνάντηση εργασίας. Ένα άλλο χάρισμα των Γάλλων είναι ότι ξέρουν να θέτουν ερωτήσεις σχετικά με όλα όσα έχουν μάθει, με στόχο τη βελτίωση, σεβόμενοι παράλληλα τις ιστορικές, πολιτιστικές ή νομικές παραδόσεις τους. Είναι ένας μορφωμένος λαός, με ιδιαίτερη όρεξη για έρευνα. Κάθε χρόνο, η γαλλική κυβέρνηση χρηματοδοτεί ιδρύματα επιστημονικής αριστείας για να βοηθήσει στην προώθηση της έρευνας σε όλους τους τομείς. Έτσι, όταν έρχεστε στη Γαλλία, να είστε περίεργοι, γιατί το ταξίδι σας θα είναι γεμάτο περιπέτεια!